İçeriğe geçmek için "Enter"a basın

Çocuklar İçin Değerli Bir Mekân: Cin Ali Müzesi


Müzeler, çocukların meraklarını aktif tutan önemli mekânlardandır. Ankara’da yer alan Cin Ali Müzesi de bu mekânlardan biri. Çocuklar bu müzede öğrenirken eğleniyor. Ben de Cin Ali Müzesini, Cin Ali Müzesi sorumlularından olan Selma Dölek ve Özgür Kızılkaya ile gezme şansı yakaladım. Şimdi sizleri bu mekânla tanıştırmak istiyorum.

Öncelikle yapımı için çalışmalara 2016 yılında Cin Ali Eğitim ve Kültür Vakfı’nın kurulmasıyla başlanan Cin Ali Müzesi, 1 Kasım 2019 yılında Ankara’da açılmış. Vakfın kuruluş hikâyesi eğitim sistemimizle oldukça paralel. Çünkü 2005 yılında eğitim sistemi değiştiğinde yani, ses temelli okumaya geçildiğinde Cin Ali efsanesi “tarih oldu’’ şeklinde haberlerle karşılaşılmış. Bu haber ise 1968 yılından bu yana Cin Ali’yi okuyan çocukları üzen bir haber olmuş. Çünkü Cin Ali ile aslında hepimizin bir gönül bağı var. Bu bağın ortadan kalkmaması adına da çocuklar, “Cin Ali Bizimdir’’ sloganı ile bu habere karşı çıkmış. Bunun dışında Cin Ali’yi gerçek anlamda da tanıma merakı doğmuş. Bu merak sonucunda Cin Ali Vakfı Suna ve Selma Hanımlarla birlikte 2016 yılında tam anlamıyla kurulmuş. Vakıf, eğitimi daha iyi hale getirmek, gelecek nesillerin eğitimden daha iyi yararlanabilmelerini sağlamak ve çocukların eğitim hakları konusunda çalışmalar yapmak gibi amaçlar edinmiştir. Aşağıda da “Cin Ali’nin babası’’ olan Rasim Kaygusuz ve eşi Remziye Kaygusuz’la ilgili görseller yer almaktadır. Haydi hep beraber bu görselleri inceleyelim.

Üç kuşağa tanıklık eden Cin Ali‘nin 1988-2019 yıllarındaki öyküsü basında da görülmüş. Şu anda da İzmir’de iki okulda Cin Ali, her dönem, her ders de işleniyor. Cin Ali, bu iki okulda disiplinler arası bir yolculukta buluyor kendisini… Üstelik Cin Ali’nin on birinci kitabı için de çalışmalar yapılıyor.

1/A sınıfı da müzede yer alan diğer bir alan. Cin Ali’nin ve Cin Ali ile büyüyenlerin 1960-1970 yılları arasındaki sınıfı burası. Bu sınıfta önlük giymek, Cin Ali’nin fişlerini okumak ve karatahtaya yazı yazmak serbest! Cin Ali Müzesini ziyarete gelenler bu sınıf sayesinde geçmişlerine, yedi yaşlarına dönme şansı yakalıyorlar.

Diğer bir alan da, müzeyi deneyimleyerek yaşamak için oluşturulmuş bir alan. Görme engelliler, Cin Ali okuyamadıkları için vakıf tarafından Cin Ali kitapları ve levhaları tasarlanmış. Buraya ziyarete gelen çocuklar da görme engellileri daha iyi anlama şansına erişiyor.

Bir de mektup yazma alanıyla karşılaşıyoruz bu müzede. Çocuklar, burada, bu alanda mektuplarını yazıyor ve kutuya atıyor. Cin Ali de onlara cevap veriyor. Ne şahane değil mi?

“Oyunla Öğrenme’’ dediğimiz alanda da “Hem oynayın hem öğrenin’’ sloganıyla karşı karşıya kalıyoruz. Bu alanda Öğretmen ve Pedagog Rasim Kaygusuz’un geliştirdiği, okumayı eğlenceli ve kolayca öğreten “Oyunla Okuma Öğretimi’’ araçları yer alıyor. Bu alanda çocuklarla birlikte kitap okuma, heceleme çalışmaları, tombala oyunları oynanıyor. Çocuklar bunlarla oynarken pek çok beceriyi de geliştirebiliyor. Söz gelimi, tombalada dikkat hafızasını geliştirebiliyorlar. Çocuklar bu oyunlar sayesinde ezberden de arınmış oluyor. Alanda, Rasim Öğretmenin eğitim gereçleri de yer alıyor. Rasim Öğretmen bir yapı ustası. O dönemde tüm eğitim araçlarını kendisi yapmış. Rasim Öğretmen, o dönemde yazmayan bir kalem üretmiş ve çocuklar da hazır yazılı kelimelerin üzerinden geçerek istedikleri kadar yazma alıştırması yapabilmiş. Ayrıca çocuklar yazma becerilerini elektrik ve telefon kabloları sayesinde de geliştirebilmiş. Çözümlü alfabe sayesinde de çocuklar yeni yeni kelimeler kurmayı öğrenmiş. Yazmayan kalem, elektrik ve telefon kabloları, tombalalar ve çözümlü alfabe bize çok yabancı gelse de o dönemin çocukları için çok güzel fikirler değil mi?

Diğer bir alan da “Okutan Kitaplar Odasıdır.’’ Bu alanda veliler ve öğretmenlerin “Okutan Kitaplar ‘’ adını verdiği Cin Ali hikâyesi ve kitaplarının 1968 yılı ikinci ve üçüncü baskıları; Rasim Kaygusuzun Cin Ali ile olan tek fotoğrafını ve torununa imzalamış olduğu Cin Ali kitaplarını görüyoruz. Kitaplar, kolaydan zora doğru hazırlanmış ve kitapların esas amaçlarından biri de okuma-yazmanın eş zamanlı öğretilmesi.

Çocuk bahçesi alanında da Ankara Bahçelievler’de Filli Bahçe diye bilinen büyük çocuk bahçesindeki salıncak ve kaydırağın Cin Ali’nin sekizinci kitabında yer aldığını görüyoruz. Her yıl bir temmuzda çocuklarla birlikte bu parkta eski oyunlar oynanıyor. Bu alanda  Cin Ali’nin beşinci kitabından oyuncaklar da yer alıyor. Bu oyuncakların önemi, bence onların yerli oluşundan kaynaklı. Ayrıca çocuklara dokuzuncu kitabın öyküsünden de bahsediliyor. En sonda da çocuklarla birlikte on kitabın tamamı bir animasyon eşliğinde izlenebiliyor.

Diğer alan da “Cin Ali’nin Ankarası’’. Cin Ali’nin doğum yeri Ankara’dır. Bu alanda  ziyaretçiler, 1965’li yıllardaki Ankara ve Bahçelievler haritasını inceleyip yap-boz ve bak-çevir ile Cin Ali’nin Ankarasını keşfetme şansı yakalıyor.

               Müze tanıtımımı Cin Ali Kütüphanesi ile sonlandırmak istiyorum. Kütüphane, eğitim araştırmaları ve çocuk kütüphanesi olarak hizmet veriyor. Kütüphanedeki kitaplar genel anlamda 1960’lı yıllardan başlayıp günümüze kadar uzanan kitaplardan oluşuyor. Kütüphanede kitaplar dışında dergiler (Kumbara Dergisinin tüm koleksiyonları), ansiklopediler ve eğitim araştırmacılarına yönelik kitaplar da yer alıyor. Çocuk edebiyatına dair önemli araştırmaları bulunan Ankara Üniversitesi ÇOGEM de çocuklara dair kitap önerileri ile çocuk edebiyatına dair araştırmalar yapan güzel bir örnek olarak kütüphanede yer alıyor.

Eğer müzeye gelirseniz Filli Bahçeyi de görmeyi unutmayın.


2 Yorum

  1. Gülseren Delibaş Gülseren Delibaş 26 Mart 2022

    Çok teşekkürler. Sevilen bir esere sahip çıkmak harikaZ! Emeği geçenleri kutluyorum Ben de cin aliyi çok severdim. Müzesinin kurulması isabetli olmuş. Ben de görmeyi çok isterim.

  2. Erhan Köse Erhan Köse 26 Mart 2022

    Sevgili Ekin,
    bu güzel yazıyla bizi ilkokul yıllarımızın başlarına götürdün.
    O yıllara dair anılarımızı canlandırdın. Kalemine sağlık…

    Erhan Köse

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir